تعداد زیادی از نوجوانان در دوران بلوغ با رابطه های عاطفی روبرو می‌شوند که معمولا در این سن خانواده ها با چنین رابطه هایی مخالف هستند. “نوجوانی” یکی از بحرانی ترین دوره های زندگی انسان هاست. هویت یابی در این سنین شروع میشود و تا مدت ها ادامه دارد. از یک سو نوجوان تکلیف خودش را با خودش نمی داند

 

و هر روز یک برنامه جدید برای آینده اش دارد, از جانب دیگر تغییرات هورمونی و فرآیندهای رشد موجب می شود که دچار مشکلاتی با خانواده اش, دوستان و جامعه شود.احتمالا خانواده ها هم متوجه این بحران هستند. برخی افراد به خوبی از پس مدیریت دوره نوجوانی برمی آیند. برخی اما اوضاع را خراب تر می کنند, رابطه شان را با فرزندشان از دست می دهند و در نهایت تاثیر عمیقی روی آینده اجتماعی – ارتباطی – شغلی فرزندشان می گذارند.

 

شاید یکی از بحران برانگیزترین اتفاق ها برای خانواده ها در این دوره, برقراری رابطه عاطفی با جنس مخالف است. انها نمی دانند که با این اوضاع چگونه روبرو شوند و عموما کار را خراب تر میکنند. این مطلب, راه های چگونگی رویارویی با این اوضاع است.

 

آیا برقراری رابطه در این سنین درست است؟
احتمالا در دسترس ترین پاسخ خانواده ها به این سوال این است که جلوی این حرکت را بگیرند. برخی از خانواده ها این اتفاق را خط قرمز خانوادگی خود می‌دانند و با نوجوانی که رابطه برقرار کرده, بدترین واکنش ها را نشان میدهند.

 

کلینیک های مشاوره و روانشناختی با دختران و پسران و نوجوانان مضطرب و نگرانی که به دلیل برقراری رابطه سرکوب شده, اعتماد به نفس و آرامش خود را از دست داده اند, غریبه نیستند.واقعیت این است که از لحاظ روانی و فیزیولوژیکی, خیلی عجیب نیست که در این سنین, نوجوانان تمایل به برقراری رابطه عاطفی داشته باشند.

 

یعنی بعد از شروع بلوغ و ترشح هورمون های جنسی در دختر و پسر, تمایلات دگرجنس خواهانه هم در آنها شکل میگیرد. نوعی نیاز به برقراری رابطه عاطفی و هیجانی و نیز رابطه جسمی.این یک فرآیند طبیعی است و تا قرن های متمادی آدم ها وقتی به سن بلاوغ می رسیدند اقدام به برقراری رابطه برای تشکیل زندگی مشترک می کرده اند؛

 

بنابراین این که نوجوانی تمایل به برقراری رابطه داشته باشد یا عاشق شود یا در ذهنش به این موارد فکر کند, اصلا چیز عجیبی نیست. حدس تان را راحت کنم, به سلامت روان نوجوانی که به اینجور چیزها فکر نمیکند, باید شک کنید!

 

چه واکنشی نشان دهیم؟
وقتی از رابطه نوجوان تان با جنس مخالف مطلع شدید, این کارها را انجام دهید:

 

1» رابطه خودتان را با فرزندتان حفظ کنید
این اصل, مهم ترین اصل تربیت فرزندان است. والدین باید به گونه ای با نوجوان تعامل کنند که خانواده مهم ترین منبع ارتباطی برای او باشد. در واقع خانواده ای در تربیت فرزندش موفق شده است که فرزند نوجوانش اگر رابطه ای برقرار کرد یا تمایلی به فردی داشت, آن را ابتدا با والدین یا حداقل یکی از والدین در میان بگذارد.

 

نوجوان زمانی می تواند این کار را انجام دهد و خانواده را در جریان بگذارد که مطمئن باشد واکنش خانواده نسبت به این ماجرا ترسناک نخواهد بود. مثلا اگر نوجوان متوجه باشد که با فهمیدن خانواده, دوره پر تنشی شروع خواهد شد, سرکوب میشود, مورد خشونت قرار میگیرد یا سرزنش ها و اختلال های جدیدی برایش شروع خواهند شد,

 

ترجیح می دهد اساسا قید اطلاع رسانی به خانواده را بزند. چنین نوجوانی مستعد آسیب در روابط عاطفی است و به واسطه اینکه پتشوانه تجربی و حمایتی و آموزشی ندارد, احتمالا دچار مشکلات در رابطه یا حتی سوءاستفاده خواهد بود.نوع دوم خانواده هایی هستند که با با خبر شدن از این رابطه, اصولا شروع به نصیحت و سرزنش میکنند

 

و تلاش میکنند که رابطه نوجوان شان را قطع کنند. نتیجه اینکه احتمالا موفق شوند که فرزندشان را از ادامه رابطه منصرف کنند ولی مشکل اینجاست که احتمالا نوجوان در تجربه های بعدی ترجیح میدهد که خانواده را در جریان این اتفاق ها قرار ندهد.

 

نوع سوم خانواده هایی هستند که بعد از فهمیدن ماجرا, به احساس نوجوان شان احترام می گذارند. او را برای این رابطه سرزنش نمیکنند. این خانواده ها آگاهانه سعی میکنند که رابطه شان را با فرزندشان حفظ کنند تا نوجوان بتواند به راحتی مشکلاتی که پیش می آید را با انها در میان بگذارد ولی در عین حال تلاش می کنند فرزندشان را راهنمایی کنند.

 

این راهنمایی به معنای نصیحت نیست بلکه انها واقعیت های موجود را درباره رابطه های نوجوانی می‌گویند. مثلا همانقدر که به احتمال بی ثباتی این رابطه ها اشاره می کنند, به جذاب بودنشان هم اشاره میکنند, به اینکه کنجکاوی نوجوان را برمی انگیزاند.

 

2» با نوجوان تان صادقانه صحبت کنید
آمارها نشان میدهند که نوجوانان بیشترین اطلاعات ارتباطی را از همسالان می‌گیرند و تنها درصد کمی را از والدین می‌گیرند؛ این در حالی است که همسالان همه وقت} اطلاعات مبهمی از این گونه روابط دارند و والدین مشخصا دقیق ترین اطلاعات را دارند.

 

بنابراین نسبت به روابط, هیجان ها و احساس هایی که افراد می توانند در این دوره تجربه کنند, با نوجوان تان حرف بزنید و اطلاعات دقیق به او بدهید. سعی نکنید اطلاعات دلهره آور در اختیار او قرار دهید. اینکه این گونه روابط موجب بدبختی آدم ها میشود یا ایجاد احساس گناه در نوجوان, کمکی به مدیریت این اوضاع نمیکند. منصف باشید و اطلاعات دقیق در اختیارش قرار دهید.

 

3» پذیرش تان را بالا ببرید
منظورم این نیست که هر اتفاقی افتاد با آغوش باز بپذیرید, نه؛ پذیرش یعنی اینکه آرامش خود را در مواجه شدن با برخی اتفاق های فرزندتان بالا ببرید. نوجوانی که با مسئله ای روبرو شده است, خود به اندازه کافی استرس و تنش دارد. بهتر است شما با آرامش تان, اوضاع روانی فرزندتان را بیشتر دچار تنش نکنید.

لزومی ندارد در آن لحظات شروع کنید به پیش بینی هایی که از این رابطه کرده بودید, اینکه این رابطه از اول اشتباه بوده است. جو حمایتی خانواده را به گونه ای پیش ببرید که فرزندتان به خانواده اعتماد کند. آن‌قدر پذیرش داشته باشید که نوجوان تان بتواند اتفاق های عجیبی که برایش افتاده را با شما در میان بگذارد. در واقع خانواده باید اولین حریم امن نوجوان باشد.

 

4» کنترل نکنید
برخی از خانواده ها تمام تلاش خود را میکنند که فرزند نوجوان شان را کنترل کنند. چک کردن موبایل, زیر و رو کردن وسایل شخصی اش برای پیدا کردن نشانه های خطر! یا پیگیری کردن کارهای روزمره زندگی نوجوان.

 

نوجوان ها متوجه این کنترل ها می شوند. آنها «و در کل همه ی آدم ها» نسبت به بازرسی شدن حساس هستند. کنترل رابطه را قطع می کند, اعتماد را از بین میبرد و نوجوان را از خانه گریزان میکند. به حریم شخصی نوجوان احترام بگذارید ولی همه وقت} خود را برای شنیدن حرف های نوجوان تان درباره رابطه عاطفی اش آماده کنید.

 

5» خط قرمزها را مشخص کنید
به جای تهدیدها یا نصیحت های مکرر, با در نظر گرفتن اوضاع خانوادگی, خط قرمزهایی را برای این رابطه مشخص کنید. محدودیت های خانوادگی را با او در جریان بگذارید. محدودیت هایی مثل محدودیت های زمانی رابطه, استفاده تلفنی و …

 

حتی می توانید محدودیت رابطه جنسی را با قاطعیت با انها در میان بگذارید. متاسفانه خانواده ها از صحبت کردن در این موارد به شدت گریزان هستند و چه بسا می ترسند که با صحبت کردن در این باره, فایل هایی در ذهن نوجوان باز کنند که فرزندشان قبلا توجهی به آنها نداشته است.

 

اگر تا این زمان آموزش جنسی به فرزندتان نداده اید, سعی کنید به شیوه های مختلف او را با خبر سازید. مثلا می‌توانید کتاب های خوبی در این باره برای هدیه دادن به فرزندتان پیدا کنید.

 

6» با دوست فرزندتان رابطه برقرار کنید

در صورتی که مقدور باشد, با فردی که فرزندتان با او دوست شده, آشنا شوید. او را به خانه یا به یک گردش چند ساعته در شهر دعوت کنید. حسن نیت تان را هم به فرزندتان و هم به دوستش ثابت کنید و نشان دهید که به احساس انها احترام میگذارید.

 

با این کار مدیریت بیشتری روی رابطه انها خواهید داشت. با این کار احتمالا انها مخفی کاری نمیکنند و مشکلات شان را با شما در میان می گذارند. خطوط قرمز را رعایت میکنند و طبق اصول خانوادگی شما پیش می روند.این شکل از رابطه عموما برای خانواده ها بسیار سخت است, مخصوصا اگر دخترشان در رابطه باشد ولی واقعیت این است که با جنگ و دعوا و تنش کاری پیش نمی رود.